Öklid Kimdir? Hayatı ve Eserleri
Bu makalemizde sizlere Öklid'in hayatından ve eserlerinden bahsedeceğiz.
Öklid Hayatı ve Eserleri Hakkında Bilgi
Öklid’in hayatından kısaca bahsedecek olursak; hayatı hakkında hemen hemen hiçbir şey bilinmeyen bir bilim insanı olduğu söylenebilir. M.Ö. 330 yılında İskenderiye’de dünyaya geldiği tahmin edilmektedir. Eğitimini Platon’un akademisinde tamamlamış olan Öklid, buradan sonra Kral I. Ptolemy’nin talebi ile İskenderiye’de büyük bir matematik okulu açmıştır. Öklid, hayatı boyunca burada birçok çalışma yürütmüştür. Öklid’in M.Ö. 275 yılında hayata veda ettiği tahmin edilmektedir.
Öklid’in Eserleri
Öklid, Yunan bir matematikçidir. Matematik alanında yaptığı çalışmalar sayesinde geometri ile özdeşleştirilen bir kişi haline gelmiştir. Öklid, matematik ve geometri bilimi hakkında bilinen her şeyi “Ögeler” adlı eserde toplamıştır. Bu eser, dilden dile çevrilmiş ve birçok kopyası üretilmiştir. Matbaanın icadından sonra daha geniş alanlara yayılmıştır. Derlemesinin tutarlı bir bütün olmasını sağlamak amacı ile kanıt gerektirmeyen 5 adet aksiyom ortaya koymuş ve tüm önermelerini de bu aksiyomlardan çıkarmıştır. Öklid’in beş aksiyomu şunlardır:
1- İki noktadan bir ve yalnız bir doğru geçer.
2- Bir doğru parçası iki yön ede sınırsız bir şekilde uzatılabilir.
3- Merkezi ve üzerinde bir noktası verilen bir çember çizilebilir.
4- Bütün dik açılar eşittir.
5- Bir doğruya dışında alınan bir noktadan bir ve yalnız bir paralel çizilebilir.
Öklid’in Ögeler adlı eseri 13 kitaptan oluşmaktadır. Bunlar sırasıyla;
I) Benzerlikler, paraleller, pisagor teoremi
II) Özdeşlikler, alan hesabı, altın kesim
III) Daireler
IV) Dairelerin içine ve dışına çizilen çokgenler
V) Oran ve Orantı Kavramı
VI) Çokgenlerin Benzerlikleri
VII ve VIII ve IX) Aritmetik, eski sayılar teorisi
X) Ortak ölçüsü olmayan büyüklükler
XI ve XII ve XIII) Uzay Geometrisi’dir.
Oluşturmuş olduğu geometri, 19. Yüzyıla kadar bilinen tek geometri düzlemi olmuş ve 20. Yüzyılın ortalarına kadar orta öğretimde geometri derslerinde okutulmuştur. Bu dersler esnasında Öklid’in Ögeler adlı eseri baz alınmıştır. Ürettiği bu eser 2000 yıl boyunca geçerliliğini korumuştur. Bu sebeple Öklid, “matematiğin babası” unvanını almıştır. Öklid’in diğer önemli eserleri;
1- Elementler
2- Verler (Dodemena)
3- Yüzeylerde Geometrik Yerler (Troipris Piphanea)
4- Optik (Optica )
5- Polizmalar’dır.
Gerçekten çok güzel faydalı olmuş ellerinize sağlık…