Kimdir

Farabi Kimdir?

870 yılında Türkistan’ın Farabi şehrinde dünyaya gelen Farabi, birçok alanda yaptığı çalışmalar ile adını duyurmayı başarmıştır. İslam’ın altın çağında yaşamış olan Farabi, felsefe, matematik, mantık, siyaset, musiki gibi alanlarda eserler yayınlamış ve yüze yakın kitap yazmıştır. Farabi, ses olayını fiziki yönden ele almış ve açıklamış bir bilim insanı olarak, ses olayları hakkında bazı tespitlerde bulunmuştur. Yaptığı çalışmalar arasında, titreşimlerin dalga uzunluğuna göre azalıp çoğaldığı deneyler yer almaktadır. Gerçekleştirdiği bu deneyler sayesinde müzik aletlerinin yapımında kullanılan kuralları bulmuştur. Doğu müziğinin temek kaynak eseri olarak kullanılan müzik kitabında kanun, ut gibi enstrümanları ilk defa tarif eden Farabi, bu alana yaptığı katkılarla anılmaktadır.

Farabi yazdığı kitapların yanı sıra, Aristo’nun temel eserlerinin birçoğunu Arapça’ya tercüme etmiş ve bu eserlerin daha iyi anlaşılmasını sağlamak amacı ile birçok şerh kaleme almıştır. Farabi, Aristo’nun ortaya attığı madde ve suret kavramlarını tamamen benimsemiş ve eşyanın oluşumunda madde ve sureti temel ilke olarak görmüştür. Aynı zamanda Farabi’nin fiziği, metfafiziğe bağlıdır. Evrenin özünü oluşturan dört element olan toprak, ateş, hava ve suyu inceleyen Farabi, insanı tanımlarken “alem büyük insandır, insan küçük alemdir” sözlerini kullanmıştır. Bu sözleri, dört element kavramını birleştirmeye yöneliktir.

Farabinin Eserleri

Farabi’nin çalışmalarını kısaca özetlemek gerekirse; ilimlerin sınıflandırılması, mantık alanında kendine özgü yöntemler kullanması, ilimleri “dil, mantık, matematik, fizik, metafizik ve medeni ilimler” başlıkları altında sınıflandırması, tıp ilimi için temel ilkeler belirlemesi, İbn-i Sina ve İbn-i Rüşd’ün hocalığını yapması, toplumlar hakkında ortaya koyduğu tespitlerden bahsedilebilir. Ayrıca, doğadan topladığı ilaçların kullanımı hakkında da çeşitli notlar hazırlamış, bu sayede “prospektüs” kavramını oluşturmuştur. Farabi, tıbbi bilimler ve insan anatomisi ile de ilgilenmiş ve “otopsi” kavramını oluşturmuştur. Bu kavramlar, Farabi’nin buluşları arasında yer almaktadır.

950 yılında Şam’da hayata 80 yaşında bekar olarak veda eden Farabi’nin hayatı boyunca  100 – 160 arasında eser ürettiği tahmin edilmektedir. Farabi’nin bilinen eserlerinin 43’ünün mantık, 11’inin metafizik, 7’sinin ahlak, 7’sinin siyaset, 17’sinin müzik üzerine ve birçoğu tıp – sosyoloji üzerine olduğu bilinmektedir. Farabi’nin bilinen bazı eserleri aşağıda listelenmiştir.

  • Musikiye giriş kitabı
  • Aristo Felsefesi
  • Mutluluğu kazanma kitabı
  • Hikmetlerin yüzük taşları kitabı
  • Büyük musiki kitabı
  • Mantığa başlangıç
  • Harfler kitabı
  • İlimlerin sayımı kitabı
  • Aklın Anlamlar

Farabi, düşünceleri ölümünden yüzyıllar sonra bile etkisini sürdüren bir bilim insanıdır. Eserleri, Osmanlı uleması tarafından okunmuş ve zaman içerisinde sık sık anılmıştır.

Daha Fazla Göster

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Göz Atın
Kapalı
Başa dön tuşu