Cemal Süreyya Kimdir?
Asıl adı Cemalettin Seber olan Türk şair Cemal Süreya, 1931 yılında o zamanlar Tunceli iline bağlı olan Pülümür ilçesinde doğmuştur. Dersim İsyanı sebebi ile göç etmek zorunda kalan ailesi ile birlikte sürgüne gönderilmiştir. Cemal Süreya’nın eğitim hayatı; 1947 yılında Bilecil Ortaokulu’nda başlamış ve sırası ile, 1950 yılında Haydarpaşa Lisesi ve 1954 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde devam etmiştir. Maliye ve İktisat Bölümü mezunu olan Cemal Süreya, Maliye Bakanlığı’nda müfettiş olarak görev yapmaya başlamıştır. 1965 yılında buradaki görevinden ayrılmış ve 1961 yılında kurmuş olduğu Papirüs dergisini yeniden çıkarmaya başlamıştır. Cemal Süreya, bu süre zarfında Fransızca çevirileri yaparak hayatını idame ettirmiştir.
1971 yılında yeniden Maliye Bakanlığı’nda görev yapmaya başlayan Cemal Süreya, 1978 yılında Kültür Bakanlığı’nda Kültür Yayın Kurulu Danışman Üyesi olmuştur. 1982 yılında emekli olmuş ve yayınevlerinde danışmanlık, çevirmenlik ve ansiklopedi redaktörlüğü yapmıştır. Cemal Süreya, Papirüs’ü üç defa çeşitli aralıklarla çıkarmıştır. Bunun yanında; Pazar Postası, Oluşum, Türkiye Yazıları, Yeditepe, Yeni Ulus, Politika, Saçak, Aydınlık ve 15 günlük Yazko Somut dergilerinde köşe yazıları yazmıştır.
Cemal Süreyya’nın Eserleri
Cemal Süreya’nın ilk şiiri olan “Şarkısı – beyaz”, 1953 yılının ocak ayında Mülkiye dergisinde yayınlanmıştır. Cemal Süreya, lise yıllarında aruz ölçüsü kullanarak şiirler yazmayı denemiş, üniversiteyw başlamasının ardından ise serbest vezni kullanmaya yönelmiştir. Cemal Süreya’nın şiirleri; şekil, anlatım özellikleri ve muhteva ile çok kısa bir süre içerisinde okuyucuların dikkatini çekmeyi başarmıştır. 1950’li yılların başında oluşan İkinci Yeni şiir akımına katılan Cemal Süreya, zamanla bu hareketin önde gelen şairlerinden biri olmayı başarmıştır. Geleneğe karşı olmasına rağmen geleneğin sahip olduğu yenilikleri kullanmış, Doğu ve Batı şiirlerinin birbirlerine karşı geldiği noktalarda yer almıştır. Cemal Süreya, şiirlerinde cinselliği işlerken aynı zamanda da etik değerşere sırt çevirmemiştir. Cemal Süreya’nın toplu şiirleri, Sevda Sözleri adlı kitap altında basılmış ve 1984 yılında yayınlanmıştır.
Cemal Süreya, 9 Ocak 1990 yılında İstanbul’da vefat etmiştir. Yaşamı boyunca 4 evlilik yapan ve 29 farklı evde yaşayan Cemal Süreya, bu yaşam tarzını şiirlerine ve yazılarına da yansıtmıştır. Ölümünün ardından Feyza Perinçel ve Nursel Duruel tarafından “Cemal Süreya / Şairin Hayatı Şiire Dahil (1995)” ve “Cemal Süreya Arşivi (1997)” iki kitap olarak yayınlanmıştır.
