IV. Mehmed Dönemi Kronolojisi
IV. Mehmed Dönemi Kronolojisi adlı bu çalışmamızı hazırlamamızdaki amacımız bu dönem de meydana gelen olayları kronolojik bir sıra halinde göstererek siz değerli okuyucularımızı bilgilendirmek ve yapılacak olan araştırmalar da sizlere kolaylık sağlamaktır. IV. Mehmed Dönemi Kronolojisi yazımızda Doğru ve güvenli bilgiler vermek amacı ile çalışmamızı hazırlamadan önce alanında uzman tarihçi, yazar ve araştırmacıların çalışmalarından faydalanmayı ihmal etmedik.
IV. Mehmed Dönemi Kronolojisi
1648 Sultan İbrahim’in tahttan indirilmesi üzerine IV. Mehmed 6 taşında Osmanlı tarihinde en genç padişah olarak tahta çıktı. Sultan İbrahim idam edildi.
1649 Sadrazam Sofu Mehmet Paşa azledilerek boşalan sadaret koltuğuna Yeniçeri Ağası Kara Murat Ağa getirildi. Kandiya ikinci kez kuşatma altına alındı.
1650 Venedik donanması Çanakkale Boğazını kuşatma altına aldı. Dördüncü Sultan Mehmet sünnet edildi. Sadrazam Kara Murat Paşa’nın sadrazamlıktan istifa etmesi üzerine yerine Melek Ahmet Paşa atandı.
1651 İstanbul esnafının Sadrazam Melek Ahmet Paşa’ya karşı ayaklanması üzerine azledildi ve yerine Siyavuş Paşa göreve getirildi. Osmanlı donanması Girit üzerine hareket etti. Kösem Sultan IV. Mehmed‘e darbe hazırlayıp tahtından etmek ve yerine Şehzade Süleyman’ı geçirmek istedi fakat başaramadı ve öldürüldü. Siyavuş Paşa görevden alındı ve yerine Gürcü Mehmet Paşa göreve getirildi.
1652 Gürcü Mehmet Paşa sadaretten alındı ve yerine Tarhuncu Ahmet Paşa getirildi. Tarhuncu Ahmed Paşa Osmanlı Devletinin ilk bütçe raporunu hazırladı.
1653 Tarhuncu Ahmet Paşa azledildi ve yerine Kaptan-ı Derya Derviş Mehmet Paşa’nın sadrazamlığa getirildi. Bir müddet sonra da Tarhuncu Ahmed Paşa idam edildi.
1654 Eski sadrazamlardan Kara Murat Paşa Kaptanı Deryalığa atandı. Çanakkale Boğazında yapılan savaşta Venediklilere karşı zafer kazanıldı. Derviş Mehmet Paşa’nın azledilmesi üzerine yerine Halep Valisi ibşir Mustafa Paşa’nın sadrazamlığa atandı.
1655 Payitahtta çıkan bir askerî isyan sonucu Veziriazam ibşir Paşa’nın idam edildi ve yerine Kara Murat Paşa ikinci defa göreve getirildi. Kara Murat Paşa görevden alınarak yerine Ermeni Süleyman Paşa sadrazamlığa atandı.
1656 Ermeni Süleyman Paşa’nın sadrazamlıktan alınması üzerine Girit Serdarı Gazi Deli Hüseyin Paşa sadrazam olarak göreve başladı. Çanakkale Boğazında Osmanlı donanmasının bozguna uğraması neticesinde Bozcaada, Semendirek ve Limni Adaları Venedikliler tarafından zapt edildi.
1657 Bozcaada ele geçirildi. Boynu eğri Mehmet Paşa’nın azledilmesi ile beraber kendisine geniş yetkiler verilen Köprülü Mehmet Paşa sadrazamlığa getirildi. Eski sadrazam Boynueğri Mehmet Paşa ile Abaza Mehmet Paşa idam edildi. Bozcaada Venedikliler’den geri alınarak tekrar Osmanlı mülkü oldu. Veziriazam Köprülü Mehmet Paşa Erdel Serdarlığına atandı.
1658 Anadolu Valilerinin isyan hareketlerine karşı IV. Mehmet Veziriazamla birlikte harekete geçti. Girit Serdarı Deli Hüseyin Paşa idam edildi.
1659 Eflakta çıkarılan isyan bastırıldı. Seddülbahir ve Kilitbahir Kaleleri’nin yapılmasıyla beraber Çanakkale Boğazı daha güçlü bir hale getirildi.
1660 Erdel isyanının bastırıldı. İstanbul da tarihinin gördüğü en büyük yangın çıktı ve şehrin büyük bir bölümü kül oldu. Varat Kalesi fethedildi.
1661 Köprülü Mehmet Paşa’nın ölümü üzerine yerine oğlu Köprülü Fazıl Ahmet Paşa getirildi.
1662 Erdel de zafer kazanıldı.
1663 Sadrazam Fazıl Ahmet Paşa Avusturya Seferi Serdarlığına atandı. Avusturya barış önerisinde bulundu. Uyvar Kalesi teslim alındı. Novigrad ve Live Kaleleri fethedildi.
1664 Drava Nehri üzerindeki Serinvar Kalesi fethedildi. Yeni Kale ele geçirildi. Avusturya ile Vasvar Barışı yapıldı.
1665 Topkapı Sarayında yangın çıktı.
1657 Bozcaada ele geçirildi. Boynu eğri Mehmet Paşa’nın azledilmesi ile beraber kendisine geniş yetkiler verilen Köprülü Mehmet Paşa sadrazamlığa getirildi. Eski sadrazam Boynueğri Mehmet Paşa ile Abaza Mehmet Paşa idam edildi. Bozcaada Venediklilerden geri alınarak tekrar Osmanlı mülkü oldu. Veziriazam Köprülü Mehmet Paşa Erdel Serdarlığına atandı.
1658 Anadolu Valilerinin isyan hareketlerine karşı IV. Mehmet Veziriazamla birlikte harekete geçti. Girit Serdarı Deli Hüseyin Paşa idam edildi.
1659 Eflakta çıkarılan isyan bastırıldı. Seddülbahir ve Kilitbahir Kaleleri’nin yapılmasıyla beraber Çanakkale Boğazı daha güçlü bir hale getirildi.
1660 Erdel isyanının bastırıldı. İstanbul da tarihinin gördüğü en büyük yangın çıktı ve şehrin büyük bir bölümü kül oldu. Varat Kalesi fethedildi.
1661 Köprülü Mehmet Paşa’nın ölümü üzerine yerine oğlu Köprülü Fazıl Ahmet Paşa getirildi.
1662 Erdel de zafer kazanıldı.
1663 Sadrazam Fazıl Ahmet Paşa Avusturya Seferi Serdarlığına atandı. Avusturya barış önerisinde bulundu. Uyvar Kalesi teslim alındı. Novigrad ve Live Kaleleri fethedildi.
1664 Drava Nehri üzerindeki Serinvar Kalesi fethedildi. Yeni Kale ele geçirildi. Avusturya ile Vasvar Barışı yapıldı.
1665 Topkapı Sarayında yangın çıktı.
1666 Fazıl Ahmet Paşa Girit Seferi için görevlendirildi. Kandiya kuşatma altına alındı.
1667 Kış şartları nedeniyle Kandiya kuşatması kaldırıldı.
1668 Kandiya ikinci defa kuşatma altına alındı. IV. Mehmet Girit’e gitmek üzere harekete geçti.
1669 Girit adası büsbütün ele geçirildi.
1672 Lehistan üzerine sefere çıkıldı. Kamaniçe Kalesi kuşatıldı ve alındı. Lehistan ile Buçaş Anlaşması imzalandı. Lehistan üzerine ikinci defa sefere çıkıldı.
1674 IV. Mehmet Ukrayna üzerine sefere çıktı. Lehistan barış teklifinde bulundu.
04.11.1676 Fazıl Ahmed Paşa’nın ölümü üzerine sadrazamlığa Merzifon’lu Kara Mustafa Paşa getirildi. Lehistan ve Ukrayna da bazı topraklar ele geçirildi.
1678 Rusya üzerine sefere çıkıldı ve Çehrin Kalesi alındı.
1679 Serdarı Ekrem Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Edirne’den sefer için hareket etti.
1680 Padişah IV. Mehmed Rusya Seferinden Edirne’ye döndü.
1681 Osmanlı ile Ruslar arasında barış yapıldı.
1682 Orta Macaristan üzerine sefer yapıldı. Kaşka Kalesi fethedildi.
1683 IV. Mehmet Avusturya Seferi için Edirne’den hareket etti. Viyana kuşatma altına alındı. Kırım Hanı Murat-Giray ve Budin Beylerbeyi’nin ihanetleri sonucu Osmanlı ordusu bozguna uğrayınca Viyana kuşatması kaldırıldı.Merzifonlu Kara Mustafa Paşa idam edildi. Kara İbrahim Paşa sadrazam olarak atandı.
1684 Vişegrad Kalesi düştü Vayçen de bozgun yaşandı. Avusturya Ordusu Budin’i Kuşattı.
Venedikliler ile savaş başladı. Ayamavra Kalesi düştü. Kamaniçe de bozgun yaşandı.
1685 Uyvar Kalesi Almanlar tarafından ele geçirildi. Budin kuşatmadan kurtarıldı. Koron kuşatma altına alındı. Kara İbrahim Paşa’nın azledilmesi üzerine boşalan sadaret koltuğuna Sarı-Süleyman Paşa atandı.
1686 Navarin düştü. Budin düştü ve bunun üzerine Macaristan elden çıktı.
1687 Mohaç da bozgun yaşandı. Cephede askerin ayaklanması üzerine Sarı Süleyman Paşa kaçmak zorunda kaldı. İsyan eden ordu Payitahta yürüdü. Venedikliler Atinayı ele geçirdi. IV. Mehmet tahttan indirildi ve yerine II. Süleyman tahta çıkarıldı.
