Osmanlı Devletinde Saltanat Kavramı ve Padişahlık Sistemi

Osmanlı Devletinde Padişahlık Sistemi

Osmanlı Devleti esas itibari ile bir aşiret geleneğine bağlı bir teşkilatlanma ile tarih sahnesine çıkmıştır. Fakat zamanla devletin güçlenmesine paralel olarak bu aşiret gelenekleri bir kenara bırakılarak hızla devletleşme sürecine girilmiştir. Kanunlar bürokratik kurallar ve teşrifat geliştikçe beylikten devlete geçilen bir sistem oluşmuştur.

Bu aşamadan itibaren saltanat sistemi esas alınarak devlet başkanlığı Osmanoğullarının elinde idi. Bilindiği üzere İslami açıdan Mutlak hakimiyet Allah’a ait olup hükümdar onun yeryüzündeki temsilcisi ve bir nevi adaleti ve düzeni sağlamakla görevli yardımcısı konumundaydı.

İslam Devletinde devlet başkanlığının nasıl seçileceğine dair kesin bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak buradan anlaşılacağı üzere hükümdarların en temel uymaları gereken kurallar, adaletten ayrılmamaları ve devleti yönetecek yetki ve sorumluluğu taşıyacak özelliklere sahip olmalarıdır.

Osmanlı Devletinde Saltanat Kavramı

Dikkat edilecek olursa Türkler İslamlaşmadan önce de bir Kut anlayışına sahip idi. Ancak bu anlayış 751 Talas Savaşından itibaren teokratik bir anlayışa bürünmüş olup Osmanlı Devletinin kuruluşundan itibaren mutlak monarşi ve teokratik bir hale dönüşmüştür.

Ancak her ne kadar hükümdar Allah’ın yeryüzünde ki gölgesi ve hakim gücü olarak algılansa da onunda uymak zorunda olduğu kurallar ve sınırları vardı. Hiçbir hükümdar aldığı kararlar itibariyle İslami Şerri hükümlerle çelişmemeliydi ve bu nedenle kanunların yapımı ile ilgili olarak en başta bu kurallara öncelik verilmeliydi.