Sanayi İnkılabı, Nedenleri ve Sonuçları

İngiltere’de başlayıp ”Sanayi İnkılabı” adıyla daha sonra bütün Avrupa Ülkelerine yayılan devrim niteliğindeki bu olay teknolojik ve bilimsel açıdan yaşanan gelişmelerle hız kazanmış olan sürece verilen addır. İki farklı dönem olarakta sanayi inkılabını dillendirmek mümkündür. Bu nedenden ötürüdür ki sanayi inkılabını makineleşme ve bu makineleşme sürecinin devamında ki ihtiyaçlar doğrultusunda iki farklı kategoride ele alabiliriz. Sanayi İnkılabı ile birlikte toplumda fabrikalaşmanın getirdiği makinalaşma ve bu sürecin sonunda işçi sınıfı denilen bir grubun oluştuğunu görmekteyiz.

Böylece Avrupa’da tarım toplumundan fabrikasyon bir topluma doğru hızlı bir değişim görülmektedir. Sanayi İnkılabının doğurduğu bir  diğer netice ise ihtiyaçlar meselesidir. Orta çağın skolastik ve din eksenli yapısını terk eden Avrupa hızla seküler (laik) bir yapıya bürünmüş ve kilise eski önemini kaybetmiştir.

Bir başka açıdan bakılacak olursa Sanayi İnkılabı el emeğinin yerini makineye bıraktığı süreçtir. Bu İnkılab ile birlikte teknik gelişmelerde hızlanmış ve pek çok yenilik toplumsal açıdan insanların hayatına bir pratiklik kazandırmıştır. Sanayi İnkılabının İngiltere’de ortaya çıkması tesadüf değildir. O zamanlar dünyanın süper güçlerinden biri olan İngiltere sömürgesi olan Hindistan’dan  elde ettiği ham maddeyi dokunma sanayisinde kullanmaya imkanı bulmuş ve bu inkılabın temelinin İngiltere’de atılmasının zeminini hazırlamıştır. Bu inkılabın doğurduğu bir çok sonuçlar vardır. Bu sonuçlardan biriside fabrikalaşmanın etkisiyle oluşan işçi sınıfıdır. Böylece bir işçi – iş veren ilişkisi doğmuş ve tarımsal üretimin eski önemini kaybetmesi ile birlikte köylerden kentlere doğru bir göç hareketi başlamıştır.

Sanayi İnkılabının Sonuçları

Bu inkılaptan önce tarım da kullanılan çalışan sınıfın hiçbir hakkı olmamakla birlikte sınıfsal bir geçişte söz konusu değildi. 1850’li yıllardan itibaren bu inkılab ile birlikte burjuva denilen bir tüccar sınıfı oluşmuştur. Hiç şüphesiz bu devrin olum yanlarının yanı sıra pek çok olumsuzluğu da beraberinde getirmiştir. Bu makineleşme süreci ile birlikte insanlar birer makine gibi çalıştırılmaya başlanmış, iş kazaları, yorgunluk ve monotonluk gibi sorunları da beraberinde getirmiştir.

Tüm olumsuzluklardan ötürü ilk defa Amerika’da 1794 yılında kazanç paylaşımına yönelik bir çalışma başlatılmış ve daha sonra bu çalışmanın içeriği genişletilerek bir nevi sendika tarzı oluşumun temelleri atılmıştır. Makineleşmenin doğurduğu bir diğer olumsuz sonuç ise serbest rekabet olgusunu getirmesi ve bununda akabinde ucuz işçi çalıştırmayı gerekli hale getirmesinden kaynaklanmakta idi.

Böylece Sanayi İnkılabının doğurduğu iş verenin, işçiyi sömürme ve onun sırtından geniş kazançlar elde eden bir zümre ortaya çıkmış ancak devrimin beraberinde getirdiği fikir hareketleri sayesinde pekte uzun sürmemiştir.

Sonuç itibariyle Sanayi İnkılabının olumlu – olumsuz bir çok sonucu olduğu aşikardır. Bu inkılapın oluşması temelinde ihtiyaçların olduğu görülmektedir. Devrimle birlikte makineleşme sonucu Avrupa ülkelerinde ham maddeye olan gereksinim artmış ve buda sömürgecilik faaliyetlerinin oluşmasına yol açmıştır