Tarih Bilimine Giriş Konu Anlatımı
Bu makalemizde sizler için Tarih Bilimine Giriş konusunu anlattık. Tarihi anlamak için öncelikle tarihle ilgili özellikleri ve kavramları bilmek gerekir.
Tarih Bilimine Giriş Konu Anlatımı
Tarihi Olayların Özellikleri
- Geçmiş olayları inceler.
- İnsan toplulukları tarafından meydana getirilir.
- Belgelere dayanmalıdır.
- Yer ve zaman belirtilmelidir.
- Sebep – sonuç ilişkisi olmalıdır.
- Objektif olunmalıdır.
- Tekrarlanamaz
- Olayın meydana geldiği devrin şartları ve değer yargıları iyi bilinmelidir.
- Araştırma mümkün olduğu kadar olayın geçtiği yerde yapılmalıdır.
Tarihe Yardımcı Bilimler
Coğrafya: Yer bilimi
Arkeoloji: Kazı bilimi
Antropoloji: Irk bilimi
Etnografya: Öz kültür bilimi
Paleografya: Yazı bilimi
Nümizmatik: Para bilimi
Diplomasi: Belge bilimi
Sosyoloji: Toplum bilimi
Kronoloji: Zaman bilimi
Filoloji: Dil bilimi
Heraldik: Arma bilimi
Sigillografya: Mühür bilimi
Olgu: Fetih hareketi, nüfus artışı…
Olay: İstanbul’un fethi, bir çocuğun doğumu…
Tarih Yazıcılığının Geçirdiği Aşamalar
Hikayeci (Nakilci) Tarih
Olaylar hikayeler şeklinde, mübalağalı biçimde ele alınır. Sebep -sonuç ilişkisi yoktur. Öncüsü Heredot’dur.
Öğretici Tarih (Pragmatik)
Olaylardan ders çıkarmak suretiyle, toplumun ahlak ve karakterini geliştirmeyi amaçlar. Kahramanlar ön plana çıkartılır. Öncüsü Tukudides’dir.
Neden – Nasılcı (Bilimsel) Tarih
Olaylar, sebep – sonuç ilişkisi içinde, neden ve nasıl sorularına cevap aranarak incelenir.
Tarih Çeşitleri
- Zamana Göre: İlkçağ uygarlıkları.
- Mekana Göre: Orta Asya Türk Tarihi.
- Konuya Göre : Siyasi Tarih, Kültür Tarihi.
Takvim
- Güneş yılı esaslı: 365 gün 6 saattir. Mısırlılar bulmuştur.
- Ay yılı esaslı: 354 gündür. Sümerler bulmuştur.
Türklerin Tarih Boyunca Kullandığı Takvimler
12 Hayvanlı Takvim: Güneş yılı esaslıdır. Her yıla bir hayvan ismi verilir. 12 aydan oluşur.
Hicri Takvim: Ay yılı esaslıdır.ilk kez Hz. Ömer zamanında kullanılmaya başlanmıştır. Hicret başlangıçlıdır.
Celali Takvim: Büyük Selçuklu Devleti’nde Melikşah zamanında ayrıca Harzemşahlar ve Babürler tarafından da kullanılmıştır. Güneş yılı esaslıdır. İran kökenlidir.
Rumi Takvim: Güneş yılı esaslı bir takvimdir. Hicret başlangıçlıdır.
Miladi Takvim: 1 Ocak 1926’dan itibaren kullanılmaya başlanmıştır. Mısırlılar bulmuş, Yunan ve Romalılar geliştirmiştir. Hz. İsa’nın doğumu (Milad – 0) başlangıç kabul edilmiştir.
Tarihin Çağlara Ayrılması
Tarih Öncesi Devirler (Prehistorik)
Taş Devri
- Kaba taş: Araç – gereç yapımı yoktur. İnsanlar toplayıcılıkla geçinmektedirler. En ilkel ve en uzun dönemdir.
- Yontma taş: Araç ve gereç yapımı başlamıştır. Toplayıcılık yanında avcılık başlamış, insanlar mağaralara çekilmişlerdir. Resim ve kabartma eserlere rastlanmıştır. Ateş bulunmuştur.
- Cilalı taş: Topraktan araç- gereç yapımı başlamış, seramik sanatının temeli atılmıştır. Üreticilikle birlikte yerleşik hayat başlamıştır. Hayvanlar evcilleştirilmiş
Maden Devri
- Bakır Devri:
- Tunç Devri: İlk site devletleri, ardından büyük devletler kuruldu.
- Demir Devri: Devrin sonunda yazı bulundu.
Tarihi Çağlar
- İlkçağ: (Yazının bulunması M.Ö. 3000 – Kavimler Göçü 375)
- Ortaçağ: (Kavimler Göçü 375 – İstanbul’un Fethi 1453)
- Yeniçağ: (İstanbul’un Fethi 1453 – Fransız ihtilali 1789)
- Yakınçağ: (Fransız İhtilali 1789 -——>)