Ahmet Mithat Efendi Kimdir? Hayatı Edebi Kişiliği Eserleri

İçindekiler

Türk Edebiyatı tarihinde en çok eser veren yazar olarak bilinmektedir. Ahmet Mithat Efendi kadar, edebiyat tarihinde yazı yazan ve eser çıkaran sanatçı ne yazık ki yoktur. Yazmış olduğu bu eserlerinde hiçbir teknik kaygı gütmemiştir. Bu nedenle her eserinde hemen hemen bir teknik hata bulunmaktadır. Vermiş olduğu türlerdeki yazıların sonunda kıssadan hisse vermektedir. Romanında bile son bölümde öğütler vermektedir.

Züppe tipini, Türk edebiyatına Felatun Bey ve Rakım Efendi romanı ile Ahmet Mithat Efendi getirmiştir. Romanlarında ekonomik kaygılardan, esaretten, tiplemelerden ve Türk toplumuna eleştirel bakışı ilk o getirmiştir. Böylece eserlerde her konudan bahsedilebilme imkânı gelmiştir.

Edebi Kişiliği

1.Tanzimat döneminin sanatçılarından olan Ahmet Mithat Efendi edebiyatımızda en fazla eser veren sanatçılarımızdan biridir. Bu nedenle edebiyatta “yazı makinesi” adı ile anılmaktadır. 1. Tanzimat’ta, dönemin en çok yazı yazan ve en çok okunan yazarı olmayı başarmıştır. Bu başarısını çok sayıda eser vermeye borçludur. Ayrıca güncel konularda yazdığı için de çok okunmaktadır. Bulunduğu toplum tarafından iyi bilinmektedir.

Roman, öykü, tiyatro, gezi yazısı, makale gibi farklı türlerde eserler ortaya koymuştur. Bu kadar eser vermesine rağmen asıl başarıyı romanlarında yakalamıştır. Romanlarında başarıyı yakalamasına rağmen, teknik olarak kusurlu romanlar yazmaktadır.

Anlatım akışını sürekli böldüğü romanlarında sürekli olarak da gereksiz bilgiler vermiştir. Türk gazeteciliğinin gelişmesinde önemli katkılarda bulunmuştur. Ahmet Mithat Efendi “Tercüman- ı Hakikat”, “Devir” ve “Bedir” gazetelerini çıkarmıştır. “Dekadandık” başlığı ile Servet-i Fünun dönemi yazar ve şairlerini eleştirmektedir. Dekadan sıpa demektir.

Burada da Serveti Fünuncuları batıya öykünmekle suçlamakta ve onları eşek sıpasına benzetmektedir. Fakat batıya öykünmeyi bazı eserlerinde kendisi de vermiştir. Bu yazısında eşek, batı olmakta; eşek sıpası da Serveti Fünuncular olmaktadır. Ağır tarzda bir eleştiri yazısıdır.

Önemli İlkleri

Edebiyatımızda yer alan ve ilk polisiye roman olan “Esrar- ı Cinayet” i yazmıştır.
Hayal ve Hakikat romanını Fatma Aliye Hanım ile yazmış ve edebiyat tarihimizde ilk ortaklaşa yazılan roman olarak sunmuştur.
Dağarcık ve Kırkambar dergilerini de tek başına çıkarmıştır.
Edebiyatımızda ilk öykü örneği olarak bilinen “ Letaif-i Rivayet” ve “ Kıssadan Hisse” de yazara aittir.
“Tercüman – Hakikat”, “Devir” ve “Bedir” gazetelerini Ahmet Mithat Efendi çıkarmıştır.