Recaizade Mahmut Ekrem Kimdir?

İçindekiler

Recaizade Mahmut Ekrem, 1847 yılında İstanbul’da dünyaya gelmiştir. İlk eğitimini babasından almış, Arapça ve Farsça öğrenmiştir. Harbiye İdadisi’ne giden Recaizade Mahmut Ekrem, sağlık sorunları dolayısıyla eğitimini yarıda kesmiştir. Namık Kemal ile tanışmasının ardından Encümen-i Şuara’ya katılmıştır. Namık Kemal’in çıkardığı Tasvir-i Efkar gazetesinde yazan Recaizade Mahmut Ekrem, Namık Kemal’in Avrupa’ya kaçmasının ardından Tasvir-i Efkar gazetesinin yönetimini devralmıştır.

Recaizade Mahmut Ekrem, Galatasaray Lisesi ve Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde edebiyat öğretmenliği yapmıştır. Meşrutiyetin ardından kurulan hükümette Evkaf Nazırı ve Maarif Nazırı olmuştur.

Recaizade Mahmut Ekrem, aile hayatında pek çok acı yaşamış ve yaşadığı acılar onu duygusallığa itmiştir. Oğulları Emced ve Nijad’ın ölümü Recaizade Mahmut Ekrem’i büyük bir üzüntüye sürüklemiştir.

Recaizade Mahmut Ekrem, 1914 yılında hayata veda etmiştir. Mezarı, oğlu Nijad’ın mezarının yanındadır.

Edebi Kişiliği

Recaizade Mahmut Ekrem’in edebi kişiliği, eski edebiyatçılara karşı yeniliği savunmuştur. Kendi devrinde üstat olarak tanınan Recaizade Mahmut Ekrem, bu yönü sayesinde Tevfik Fikret gibi genç sanatçıları etrafında toplayarat Servet-i Fünun edebiyatının oluşmasına katkı sağlamıştır.

Sanat Anlayışı

Recaizade Mahmut Ekrem, kafiyeye ve ölçüyü oldukça önemsemiştir. Muallim Naci ile girdiği “kafiye göz için mi, kulak için mi?” polemiği ile bilinen Recaizade Mahmut Ekrem, Zemzeme adlı şiir kitabının üçüncü cildinin ön sözünde, kafiyenin kulak için olduğunu dile getiren ve karşı düşünceye bir cevap niteliğinde olan Takdir-i Elhan eleştirisini yayınlamıştır. “Sanat için sanat” düşüncesini benimseyen Recaizade Mahmut Ekrem, “Güzel olan her şey şiirin konusudur. Güzellik ise doğada ve insandadır.” görüşü ile yazdığı şiirlerin konusunu genişletmiştir. Güzellik anlayışını fikri, hissi ve hayali olmak üzere üçe ayırmış, aşk ve doğa konularında şiirler yazmıştır. Recaizade Mahmut Ekrem, şiirin ilham ile yazılabildiğini düşünmektedir. Genellikle aruz ölçüsü kullanan sanatçı hece ölçüsünü de denemiştir. Oğullarını kaybetmesinin ardından şiirlerinde karamsar ve duygusal bir hava hakim olmuştur. Recaizade Mahmut Ekrem şiirlerinde teknik kusurlar da vardır. Şiirlerinde genellikle romantizm etkin iken roman ve hikayelerinde genellikle realizm etkilidir. Türk Edebiyatında ilk realist roman olarak kabul edilen Araba Sevdası da Recaizade Mahmut Ekrem’in bir eseridir.

Recaizade Mahmut Ekrem’in Eserleri

Recaizade Mahmut Ekrem’in eserleri genellikle şiir, roman, tiyatro, eleştiri ve ders kitabı şeklindedir. Türk Edebiyatını için çok önemli bir eser olan ilk realist romanı yazması, edebi kariyeri için oldukça önemlidir. Recaizade Mahmut Ekrem’in eserleri, yayınlanmış oldukları alanlara göre aşağıda listelenmiştir.