Paragrafta Anlatım Biçimleri
Düşünceyi yazıya aktarma sırasında farklı teknikler kullanılmaktadır. Bu tekniklerin kullanım şekli, çeşitli yollardan düşüncenin aktarılmasına olanak sağlamaktadır. Paragrafta anlatım biçimleri de denilen bu teknikler, düşünceyi kaleme alan insanların kendi seçimleri doğrultusunda belirlenmektedir. Ayrıca yazarın inisiyatifine ek olarak, yazının yazılma amacı da anlatım biçimlerinin türünü etkilemektedir.
Bu anlatım biçimleri sayesinde, okurun anlatılan olay içinde yaşaması, okura farklı bilgiler aktarılması, okurun düşüncelerinin ve fikirlerinin değiştirilmesi ve okura izlenim kazandırılması sağlanabilmektedir. Yazılacak olan yazınının türü de anlatım biçimlerinin belirlenmesine yardımcı olmaktadır. İşte: Paragrafta Anlatım Biçimleri
Betimleme
En sık kullanılan paragraf anlatım biçimlerinden biri betimlemedir. Betimleme sayesinde yazar, gördüklerini ya da hayal ettiklerini okurun gözünde canlandırabilmektedir. Görülen ya da hayal edilenlerin net bir şekilde okurun gözünde canlanabilmesi için pek çok detaya dikkat edilmesi gerekmektedir. Betimleme anlatım biçimiyle yazılmış bir paragraf okunduğunda, okuyucunun gözünde yazar tarafından oluşturulmuş bir resim canlanır. Bu resimde, yazar tarafından betimlenen varlıkların tümünde durağanlık söz konusu olmaktadır. Bu anlatım biçimi kullanılırken yazar istediği taktirde tüm duyu organlarından yararlanabilmektedir.
Ancak bu anlatım biçiminde amaç bir tablo oluşturmak ve okuyucunun gözünde bir görüntü canlanması sağlamak olduğu için sıklıkla görsel ögeler kullanılmaktadır. Görsel ögeler betimlenirken, bu ögelerin ayırt edici özelliklerine değinilmektedir. Bu ayırt edici özellikler sıklıkla biçim ve renk olarak kendini göstermektedir. Betimleme sırasında, varlıkların dış görünüşlerine yer verildiği gibi, iç dünyaları hakkında detaylı bilgiler de verilebilmektedir.
Varlıkların dış görünüşlerinin detaylı olarak anlatıldığı betimlemelere fiziksel betimleme, iç dünyalarıyla yapılan betimlemelere ise ruhsal betimleme denmektedir. Ek olarak, betimleme sırasında yazar kendi fikir ve duygularını belirtiyorsa öznel betimleme, okuyucunun gözünde canlandırmak istediği varlıkları yorumunu katmadan anlatıyorsa buna nesnel betimleme denmektedir.
Öyküleme
Öyküleme, adından da anlaşılabileceği üzere olay anlatımına dayanmaktadır. Öyküleme sırasında, belli bir zamanda ve mekanda olay içindeki kahramanların hareketlenmeleri ve yaşadıkları durumlar kaleme alınmaktadır. Bu anlatım biçimi sırasında, betimlemenin aksine varlıklar hareket halindedir. Genellikle yazar ya da olayın içindeki bir kahraman anlatıcı rolüne bürünmektedir. Anlatıcı rolüne sahip olan kişi, olayı anlatırken sıklıkla geçmiş zaman kipi kullanmaktadır.
Açıklama
Yazar, okuyucunun herhangi bir olay ya da durum hakkında bilgilenmesini istiyorsa açıklama anlatım biçimini kullanmaktadır. Eğitici ve öğretici amaçla kaleme alınmış yazılarda sıklıkla kullanılan bu paragraf anlatım biçiminde yorumlara pek fazla yer verilmemektedir. Amaç okuyucuya salt bilgi vermek olduğu için genellikle nesnel yargılarla anlatım yapılmaktadır. Okuyucunun anlatılanı kolay bir şekilde anlayabilmesi için bu anlatım biçimiyle kaleme alınan yazılarda, sade, açık ve anlaşılır bir dil kullanılmaktadır.
Tartışma
Tartışma, herhangi bir olay, düşünce ya da durum hakkında yazarın kendi fikrini savunduğu ve karşıt fikir hakkında yanlışları ortaya koyduğu anlatım biçimidir. Bu anlatım biçimiyle kaleme alan yazılarda, okuyucuyla konuşma havası yaratılmaktadır. Tartışma anlatım biçimiyle yazılan yazılarda ilk olarak karşıt görüşün eksik ve yanlış görülen yerleri belirlenmekte ardından o görüş çürütülmeye çalışılarak yazarın kendisi tarafından görüşü doğrulanmaya çalışılmaktadır.