İbnürrefik Ahmet Nuri Sekizinci Kimdir? Hayatı Edebi Kişiliği Eserleri
1874 yılında İstanbul’da dünyaya gelen İbnürrefik Ahmet Nuri Sekizinci, spor yazarı, oyun yazarıdır. Sanatçının en fazla beğendiği ve değer verdiği oyunu “Sekizinci” adlı eseri olduğu için yıllar sonra usta sanatçıya sekizinci, soyadı olarak verilmiştir. Meşrutiyet döneminde ölümsüz eserler yazarak gündeme gelen usta sanatçı, Cumhuriyet döneminde de başarılı eserler kaleme almıştır.
1908 senesinde aktörlüğe başlayan sanatçı, tiyatroya verdiği büyük önemden dolayı diğer sanatçılardan ayrılıyor. Başlı başına uğraşılması gereken tiyatro türüdür diyen usta sanatçı, töre komedisi ve aile komedisine ağırlık vererek eserlerini yazdı. İbnürrefik Ahmet Nuri Sekizinci hakkında fazla bilgi bulunmamakla birlikte Hariciye Mektebi, Galatasaray Lisesini okuduğu bilinmektedir.
Emeklilik yaşına gelene kadar memur olarak Karantina İdaresinde görev yapan sanatçı, memurluğunun yanı sıra mizahı yönden güçlü komedi kaleme almıştır. Kelebek dergisini Reşat Nuri Güntekin ve Mahmut Yesari ile birlikte çıkaran sanatçı, başarılı eserler kaleme aldı. Gedikpaşa’da seyrettiği Güllü Agop Paşanın tiyatrosu, tiyatro türünü sevmesini ve bu alanda eserler yazmasında etkili oldu.
1915 yılında, ikinci kuruluşunda İstanbul Şehir Tiyatrosunda yönetim kuruluna seçildi. Rejisör olarak Ankara Şehir Tiyatrosunda çalışan usta sanatçı, başarılı eserler vererek halkın hem eğitilmesine hem de eğlenmesine yardımcı olmuştur. Sadece tiyatro yazmak ile uğraşmayan usta sanatçı, yöneticiliğin yanı sıra oyunculuk yapmıştır. 1935 yılında Ankara’da hayata veda eden usta sanatçı, edebiyatımız açısından önemli eserler bırakmıştır.
Edebi Kişiliği
Usta sanatçı, dönemin Fransız tiyatrocularından etkilendiği için eserlerini bu tesir altında kaleme almıştır. Fransızca’dan yapmış olduğu tiyatro (adaptasyon) eserleri edebiyatımızın zenginleşmesi bakımından oldukça önemlidir. İbnürrefik Ahmet Nuri Sekizinci, teknik yönünden başarılı tiyatro eserleri yazarak edebiyatımızın önemli isimlerinden biri olmayı başarmıştır.
Tiyatro eserlerinde daha çok ana-baba, karı-koca, erkek- kadın gibi ikili ilişkilerine yer vererek güldürü açısından zengin eserler ortaya koymuştur. Meşrutiyet dönemini alaylı bir dille gözler önüne sermeye çalışan usta sanatçı bu konuda hedefini gerçekleştirmiştir. Sade bir dil kullanmak niyetiyle eserler kaleme almaya çalışan sanatçı, sade bir kullanamamış aksi ağır ve ağdalı bir dille tiyatrolarını yazmıştır.
İbnürrefik Ahmet Nuri Sekizinci, tiyatro türünün amacını toplumu eğitmek ve eğlendirmek olduğunu ifade ederek eserlerini bu çerçeve dahilinde yazmıştır. Usta sanatçı hakkında fazla bilgi bulunmamaktadır. 1936 yılında Ali Süha Delibaş, sanatçının hayatını konu alan “İbnürrefik Ahmet Nuri Sekizincinin Hayatı” adlı eserini, sanatçı hakkında yazılan bilgiler neticesinde oluşturmuştur.
Ahmet Nuri Sekizinci Eserleri
Uyarlamaları
- Gelin Kaynana
- Hoşkadem Gebe
- Ceza Kanunu
- Hisse-i Şayia
- Kısmet Değilmiş
Oyunları
- Ceza Kanunu
- Yegâne Odalık
- Ceza Kanunu
- Hisse-i Şayia
- Ceza Kanunu
- Son Altes
- Zuhal Burcunda
- Dört Cihan,
- Lokman-zâde Sekizinci
- İpekçi Merhum
- Nakış
- Şeriye Mahkemesinde
- Ankara: Cumhuriyet Halk Fırkası
- Belkıs
- Himmetin Oğlu: Müzikali Komediya
- Sekizinci
- Son Altes