Fatih Sultan Mehmed Kimdir?

Fatih Sultan Mehmed Kimdir, Fatih Sultan Mehmed’in Hayatı, Fatih Sultan Mehmed dönemi önemi ve Fatih Sultan Mehmed hakkında daha fazla bilgiye bu makaleden sahip olabilirsiniz.

Hem Türk tarihine hem de Dünya tarihine adını altın harflerle yazdıran Fatih Sultan Mehmed 1432 yılında Edirne de Dünyaya geldi. Babası II. Murad annesi ise Hüma Hatundur. Bazı tarih kaynaklarında ismi Muhammed diye de zikredilir. Babası tarafından devlet yönetiminde tecrübe kazanabilmesi için Manisa sancağına vali olarak tayin edildi ancak daha 12 yaşındayken yani 1444 yılında babası II. Murad kendi isteği ile tahttan çekilmiş ve babasının yerine tahta çıkmıştır.

Tahta çıktığında çocuk yaşta olması sebebiyle fırsattan istifade eden Macar Kralı Edirne Segedin Anlaşmasını bozmuş ve Haçlı Ordusu kurarak Osmanlı Devleti üzerine yürüme kararı almıştı. Durumdan haberdar olan II. Murad Çandarlı Halil Paşanın gayreti üzerine Osmanlı ordusunun başına geçti ve Varna da Haçlıları yenilgiye uğrattı. 1446 da II. Mehmed tahttan çekilip Manisa sancağına dönmüş ve babası II. Murad ikinci kez tahta çıkmıştır.

II. Murad’ın 1451 yılında ölmesi üzerine Osmanlı Hanedanının yedinci padişahı olarak ikinci kez tahta çıkmıştır. Tahta çıktıktan sonra çocukluk hayali olan İstanbul’u fethedip peygamber övgüsüne nail olmak için harekete geçmiş ve İstanbul’un fethi için çalışmalara başlamıştır. Fatih Sultan Mehmed Osmanlı padişahları içinde hatta Türk ve Dünya tarihinde de  önemli bir yere sahiptir.

Fatih Sultan Mehmed Dönemi Kronolojisi hakkında detaylı bilgi almak için bu yazımıza göz atabilirsiniz.

Hayatı

1453’te İstanbul’u fethederek Dünya tarihinde imkansız görülen bir olayı gerçekleştirmiş ve 1123 yıl boyunca hüküm süren aynı zaman da Roma İmparatorluğunun varisi olan Doğu Roma İmparatorluğu adıyla da zikredilen Bizans İmparatorluğuna son vermiş ve bu olay tarihçilerin ekseri tarafından Orta Çağın bitişi ve Yeni Çağın başlangıcı olarak kabul edilmiştir. Fatih Sultan Mehmed Karadeniz, Balkanlar, Anadolu Beylikleri ve Ege Adaları üzerine akınlar yaparak devletin sınırlarını genişletmiş ve Anadolu da Türk siyasi birliği büyük ölçü de gerçekleşmiştir.

Fatih Sultan Mehmed döneminde meydana gelen en büyük gelişme ise veraset sisteminin değiştirilmesi olmuştur. Osmanlının ilk dönemlerinde Eski bir Türk geleneği olarak ülke hanedanın ortak malı sayılmış ve hanedan üyesi her erkeğe tahta çıkma hakkı verilmiştir. Ancak Murad Hüdavendigar Eski Türk devletlerinde sistemin erkenden çökmesinin sebebini bu veraset sistemine bağlamış ve sistemi değiştirerek tahtın sahibini padişah ve oğulları olarak değiştirmişti.

Bu yeni veraset sistemi taht kavgalarını önleyemese de sınırlandırmış sadece padişah çocukları arasında kavgalar baş gösterir olmuştu. Fatih Sultan Mehmed döneminde bu sistem de değiştirilmiş ülke padişahı malıdır anlayışı getirilmiştir ve şehzade katline dair kanun çıkarılmış ancak bu kanunla şehzade katli kesin olarak emredilmemiş ulemanın vereceği fetvaya göre hareket edilmesi münasip görülmüştür.

Fatih Sultan Mehmed 1481 yılında vefat etmiştir. Vefatıyla ilgili çeşitli görüşler vardır bazı tarihçilere göre zehirlenerek öldürülmüştür. Zehirleyen kişinin de Fatih Sultan Mehmed’in hekimlerinden olan Yahudiden dönme Yakup Paşanın rüşvet karşılığı bu işi yaptığı iddia edilir ancak bazı tarihçiler bu görüşe karşı çıkar gerekçe olarak da Yakup Paşanın Fatih öldükte sonra da yıllarca Osmanlı hizmetinde bulunmasını gösterirler. Fatih Sultan Mehmed’in son seferi hakkında da çeşitli iddialar vardır bazı tarihçilere göre son seferini Mısıra düzenleyip Mısırı ele geçirip İstanbul’u hilafet merkezi yapmak istediği bazı tarihçilere göre de Endülüs’e yapma niyetinde olduğu iddia edilir.

II. Mehmed dönemindeki gelişmelerden biri de bu devirden sonra hür kadınlar yerine cariyelerle evlilikler yapılmaya başlanmıştır. Bunun sebebi saray kadınlarının saraydaki nüfuzunu kullanarak tebaayı ezmesinin önüne geçmek ve taht için ayaklanacak şehzadelerin ardında siyasi bir destek olmasını engellemektir.

Kişiliği

Fatih Sultan Mehmed kudretli bir hükümdar ve eşine az rastlanır bir serdarlığının yanında tebaa arasında adaletli, dindar, merhametli ve iyilik sever bir insan olarak tanınırdı. İstanbul’un fethinde kullanılan şahi toplarını bizzat kendisi icat etmişti. Avni mahlasıyla şiirler yazmıştır.

Savaşlarda iyi stratejiler kullanırdı mesela İstanbul da Haliçin girişindeki zincirler sebebiyle donanmasını geçiremediği için Tophaneden başlayarak Haliçe kadar kestiği ağaçlardan bir kızak yolu yaptırıp Cenevizliler ve Venediklilerden aldığı zeytin yağlarını kızağın üstüne dökerek gemilerin kaymasını sağlamış ve gemileri karadan yürüterek Haliçe indirmeyi başarmıştı. Çok iyi sır saklayan bir kişiliğe sahipti hatta seferin nereye yapılacağı konusunda birşeyler sorulduğunda sakalımın bir teli bilse koparıp atarm diye cevap verirdi.

Fatih Sultan Mehmed döneminde Sahnı Seman medreseleri inşa edilerek eğitimde gelişmeler yaşandı. Fatih Sultan Mehmed’in yetişmesinde Molla Gürani ve Akşemseddin gibi devrin önemli alimlerinin de etkisi olmuştur. Fatih Sultan Mehmed Slavca, Grekçe, Arapça, Farsça, İbranice,Latince ve İtalyanca olmak üzere tam yedi dil biliyordu. Fatih Sultan Mehmed fethettiği topraklar da halka adaletli davranmış onları dinlerinde, ibadetlerinde ve dillerinde serbest bırakmıştı. Hoşgörülü bir yapıya sahipti.

Eşleri

• Emine Gül-Bahar Hatun.
• Helena Hatun – Mora Despotu Demetrus’un kızıdır.
• Alexias Hatun – Bizans prensesidir.
• Gülşah Hatun – Karamanoğulları Beyi İbrahim Bey’in kızıdır
• Sitti Mükrime Hatun – Dulkadiroğlu Beyi Süleyman Bey’in kızıdır.
• Çiçek Hatun – Türkmen Beyi kızı  (bazı kaynaklar da cariye kökenli olduğu görüşü mevcuttur.)
• Anna Hatun – Trabzon İmparatoru’nun kızıdır.
• Hatice Hatun – Zağanos Paşa’nın kızıdır.

Görüldüğü gibi bu evliliklerin çoğu tamamen siyasi amaçla yapılmıştır.

Çocukları

• II. Bayezid
• Şehzade Mustafa (bazı kaynaklarda Karamanoğlu Beyinin karısı ile yasak aşk yaşadığı ve bu yüzden Karamanoğlu beyi tarafından öldürüldüğü söylenir.)
• Cem Sultan
• Gevherhan Hatun