Kimdir

Falih Rıfkı Atay Kimdir?

Falih Rıfkı Atay, 1894 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Annesi Huriye Cemile, babası Hoca Hilmi Efendidir. İlk eğitimini Rehber-i Tahsil Mektebinde gören sanatçı, ortaokulu da bu mektepte okumuştur. Daha sonra Mercan İdadisine başlayan sanatçı, liseyi de yüksek bir başarı ile bitirmiştir. Lise öğrencisi iken edebiyattan etkilenen sanatçı bu dönemde şiirler yazarak Serveti Fünun ve Tecelli dergilerinde yayımlamıştır.

1908 yılında Darülfünun Edebiyat Şubesine başlayan usta sanatçı, 1912 yılında mezun oldu. Gazetede yazılar yayımlamaya Tanin gazetesi ile başladı. Daha sonra birçok makale yazarak adından bahsettirmeye başladı.  1912 yılında kalem memuru olarak Talat Paşa’nın yanında göreve başlayan Falih Rıfkı Atay, Bükreş, Trakya gezileri düzenleyerek gazeteci kimliğiyle bu yerleri gezdi. Dördüncü Ordu Karargahının 2, şubesinde ihtiyat zabitliği görevinde bulunan usta sanatçı, daha sonra Balıriye Nezaretinde müdür muavinliği görevinde bulundu.

Kısa bir süreliğine edebiyat ve Türkçe öğretmenliği yapan sanatçı, Çarkçı okulunda görev aldı. 1918 yılında Günün fıkraları adlı başlığın altında Necmettin Sadak, Kazım Şinasi Dersan, Ali Naci Karacan ile başarılı yazılar yazdılar. Yazılarda Kurtuluş Savaşı ve Mustafa Kemal Atatürk’e destek ve övgünün yer alması usta sanatçının divan-ı harbe verilmesine neden oldu. Alınan karar ile idam cezasına çarptırılan sanatçı, davanın biraz uzun sürmesi ve İnönü Zaferinin tam zamanında gerçekleşmesi ile serbest bırakılarak idam cezasından kurtuldu.

Falih Rıfkı Atay, yazılarında her daim Mustafa Kemal’i övdü ve onu destekledi. Tanin ve Hakimiyet-i Milliyede yayımlanan yazıları söz konusu yazıları yansıtıyor. Tetkik-i Mezalim adlı heyetin Yunan işgalinin hangi bölgelerde yapıldığını saptayan ekip içinde bulunan Falih Rıfkı Atay, Halide Edip Adıvar, Mehmet Asım, Yakup Kadri Karaosmanoğlu ile birlikte çalıştı. Usta sanatçı 27 yıl milletvekilliği görevinde bulunarak siyasetin içinde yer almıştır. Atatürk’e olan bağlılığı ve sevdası ile bilinen sanatçı, gezi yazısı türünde en fazla eser veren sanatçılar arasında yer alıyor. 1971 yılında hayata veda eden sanatçı, başarılı eserler bırakarak edebiyatımızın zenginleşmesine katkı sağladı.

Edebi Kişiliği

Kalemi oldukça güçlü olan Falih Rıfkı Atay, İzmir’in işgal edildiği zamanda Mustafa Kemal Atatürk ile tanışarak dost oldular. Atatürk’ün Bana Anlattıkları, Atatürk Ne İdi, Çankaya adlı eserleri anı niteliği taşıyan önemli eserlerinin başında geliyor. Eserlerinde duru bir Türkçe kullanmayı amaç edinen Falih Rıfkı Atay, ölümsüz eserler meydana getirdi. Gazetecilik döneminde gezi yazıları yazan sanatçı, siyasi konulu eserlerini fıkra başlığı altında yayımladı. Edebi eserlerini kaleme alırken süs ve yapmacıklıktan uzak duran sanatçı, arı ve sanatsız bir dil kullanmıştır.

Falih Rıfkı Atay’ın Eserleri

Gezi

  • Faşist Roma, Kemalist Tiran, Kaybolmuş Makedonya (1930)
  • Deniz Aşırı (1931)
  • Yeni Rusya (1931)
  • Moskova-Roma (1932)
  • Bizim Akdeniz (1934)
  • Taymis Kıyıları (1934)
  • Tuna Kıyıları (1938)
  • Hind (1944)
  • Yolcu Defteri (1946)
  • Gezerek Gördüklerim (1970)

Monografi

  • Babanız Atatürk

Fıkra

  • Eski Saat (1933)
  • Niçin Kurtulmamak (1953)
  • Çile (1955)
  • İnanç (1965)
  • Pazar Konuşmaları (1966)
  • Kurtuluş (1966)
  • Bayrak (1970)

Anı (Hatıra)

  • Ateş ve Güneş
  • Zeytindağı
  • Mustafa Kemal’in Mütareke Defteri
  • Mustafa Kemal’in Ağzından Vahdettin
  • Atatürk’ün Bana Anlattıkları
  • Çankaya
  • Batış Yılları
  • Atatürk’ün Hatıraları
  • Atatürk Ne İdi?

İnceleme

  • Başveren İnkılapçı
  • Atatürkçülük Nedir?
  • Londra Konferansı Mektupları
  • Türk Kanadı
  • Kanat Vuruşu
Daha Fazla Göster

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Göz Atın
Kapalı
Başa dön tuşu